Chào bạn, wifi miễn phí ở quán cà phê, sân bay hay trung tâm thương mại thật tiện lợi đúng không? Tuy nhiên, việc sử dụng mạng công cộng này tiềm ẩn không ít rủi ro về bảo mật thông tin cá nhân của bạn. Chỉ cần một chút sơ hở, dữ liệu của bạn có thể rơi vào tay kẻ xấu. Vậy làm thế nào để lướt web “free” mà vẫn an toàn? Hãy cùng mình khám phá những bí quyết hữu ích ngay sau đây nhé!
Tại sao wifi công cộng lại “hiểm họa” tiềm ẩn?
Mạng wifi miễn phí thường không được bảo mật kỹ càng như mạng riêng của bạn. Điều này tạo cơ hội cho những kẻ xấu thực hiện các hành vi tấn công mạng và đánh cắp thông tin. Dưới đây là một số nguy cơ bạn có thể gặp phải khi sử dụng wifi công cộng:
- Nghe lén dữ liệu: Hacker có thể sử dụng các công cụ để theo dõi lưu lượng truy cập mạng và đánh cắp thông tin cá nhân của bạn, bao gồm mật khẩu, thông tin thẻ tín dụng, tin nhắn, email,…
- Tấn công “Man-in-the-Middle”: Kẻ tấn công có thể chèn vào giữa kết nối của bạn và trang web bạn đang truy cập để đánh chặn và thay đổi dữ liệu.
- Phát tán phần mềm độc hại: Các mạng wifi công cộng giả mạo hoặc bị kiểm soát bởi tin tặc có thể tự động tải xuống phần mềm độc hại vào thiết bị của bạn.
- Đánh cắp thông tin đăng nhập: Hacker có thể tạo ra các điểm truy cập wifi giả mạo trông giống như mạng wifi hợp pháp để lừa bạn kết nối và đánh cắp thông tin đăng nhập tài khoản của bạn.
- Theo dõi hoạt động trực tuyến: Ngay cả khi dữ liệu của bạn không bị đánh cắp, các nhà cung cấp dịch vụ wifi hoặc kẻ tấn công vẫn có thể theo dõi các trang web bạn truy cập và thu thập thông tin về thói quen duyệt web của bạn.
“Bỏ túi” ngay những “lá chắn” bảo vệ bạn khi dùng wifi công cộng
Để giảm thiểu rủi ro khi sử dụng wifi công cộng, bạn hãy “bỏ túi” ngay những mẹo bảo mật sau đây:
1. Sử dụng VPN (Mạng Riêng Ảo)
VPN tạo ra một kết nối an toàn và được mã hóa giữa thiết bị của bạn và một máy chủ VPN. Tất cả dữ liệu bạn gửi và nhận sẽ được bảo vệ, ngăn chặn những kẻ tò mò “nhòm ngó”. Đây là một trong những biện pháp bảo mật hiệu quả nhất khi sử dụng wifi công cộng. Bạn có thể tham khảo các dịch vụ VPN uy tín như NordVPN, ExpressVPN, Surfshark…
2. Đảm bảo trang web bạn truy cập sử dụng HTTPS
HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) là một giao thức truyền dữ liệu an toàn hơn HTTP. Các trang web sử dụng HTTPS sẽ mã hóa dữ liệu giữa trình duyệt của bạn và máy chủ web. Bạn có thể nhận biết một trang web sử dụng HTTPS bằng biểu tượng ổ khóa màu xanh lá cây hoặc xám ở thanh địa chỉ và địa chỉ web bắt đầu bằng “https://”. Hãy ưu tiên truy cập các trang web này, đặc biệt khi bạn nhập thông tin cá nhân hoặc thực hiện giao dịch trực tuyến.
3. Tắt chế độ tự động kết nối wifi
Hãy tắt chế độ tự động kết nối wifi trên điện thoại hoặc máy tính của bạn. Thay vào đó, hãy chủ động chọn mạng wifi mà bạn muốn kết nối. Điều này giúp bạn tránh vô tình kết nối vào các mạng wifi giả mạo do tin tặc tạo ra.
4. Thận trọng với các yêu cầu chia sẻ
Khi kết nối vào mạng wifi công cộng, bạn có thể nhận được yêu cầu bật tính năng chia sẻ tệp hoặc máy in. Hãy chọn “Không” hoặc “Từ chối” (No hoặc Decline) để tránh chia sẻ dữ liệu trên thiết bị của bạn với những người khác trên cùng mạng.
5. Bật tường lửa (Firewall)
Hầu hết các hệ điều hành hiện đại đều có tường lửa tích hợp sẵn. Hãy đảm bảo rằng tường lửa trên thiết bị của bạn đang được bật để chặn các kết nối trái phép.
6. Tránh thực hiện các giao dịch nhạy cảm
Khi sử dụng wifi công cộng, tốt nhất là bạn nên tránh thực hiện các giao dịch trực tuyến quan trọng như đăng nhập vào tài khoản ngân hàng, mua sắm trực tuyến hoặc nhập thông tin thẻ tín dụng. Những thông tin này rất nhạy cảm và nếu bị đánh cắp có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.
7. Sử dụng dữ liệu di động (nếu có thể)
Nếu bạn có dung lượng dữ liệu di động đủ dùng, hãy cân nhắc sử dụng nó thay vì kết nối vào mạng wifi công cộng khi thực hiện các tác vụ quan trọng hoặc nhạy cảm. Kết nối di động thường an toàn hơn wifi công cộng.
8. Luôn cập nhật phần mềm và hệ điều hành
Các bản cập nhật phần mềm và hệ điều hành thường chứa các bản vá bảo mật quan trọng, giúp bảo vệ thiết bị của bạn khỏi các lỗ hổng có thể bị khai thác. Hãy đảm bảo rằng thiết bị của bạn luôn được cập nhật phiên bản mới nhất.
9. Cẩn thận với các trang web lạ
Tránh truy cập vào các trang web có vẻ đáng ngờ hoặc không quen thuộc khi sử dụng wifi công cộng. Những trang web này có thể chứa mã độc hoặc cố gắng lừa bạn cung cấp thông tin cá nhân.
10. Tắt wifi khi không sử dụng
Khi bạn không cần sử dụng internet nữa, hãy tắt wifi trên thiết bị của bạn. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm pin mà còn ngăn chặn thiết bị của bạn tự động kết nối vào các mạng wifi không an toàn.
11. Quên mạng wifi sau khi sử dụng
Sau khi bạn rời khỏi khu vực có mạng wifi công cộng, hãy “quên” mạng này trong cài đặt wifi của thiết bị. Điều này ngăn thiết bị của bạn tự động kết nối lại vào mạng đó trong tương lai.
12. Sử dụng các công cụ bảo mật bổ sung (tùy chọn)
Bạn có thể sử dụng thêm các ứng dụng bảo mật của bên thứ ba được thiết kế để bảo vệ bạn khi sử dụng mạng wifi công cộng.
“Biết người biết ta”: Nhận diện wifi công cộng an toàn
Thực tế là rất khó để xác định một mạng wifi công cộng có hoàn toàn an toàn hay không. Tuy nhiên, bạn có thể lưu ý một số điểm sau:
- Hỏi nhân viên: Nếu bạn đang ở quán cà phê hoặc cửa hàng, hãy hỏi nhân viên tên chính xác của mạng wifi mà họ cung cấp. Tránh kết nối vào các mạng có tên tương tự nhưng không chính xác.
- Kiểm tra yêu cầu đăng nhập: Một số mạng wifi công cộng an toàn hơn có thể yêu cầu bạn đăng nhập bằng tài khoản hoặc mã được cung cấp.
- Cẩn thận với các mạng không có mật khẩu: Mặc dù tiện lợi, các mạng wifi không yêu cầu mật khẩu thường ít an toàn hơn.
Câu chuyện “cay đắng” và bài học
Mình từng chứng kiến một người bạn làm việc tại quán cà phê sử dụng wifi miễn phí và đã bị hacker đánh cắp thông tin tài khoản mạng xã hội. Kẻ tấn công đã sử dụng tài khoản đó để gửi tin nhắn lừa đảo đến bạn bè của cậu ấy. Đây là một bài học xương máu về việc cần phải luôn cảnh giác và thực hiện các biện pháp bảo mật khi sử dụng wifi công cộng.
Kết luận: An toàn là trên hết
Wifi công cộng mang lại sự tiện lợi, nhưng bạn không nên đánh đổi sự an toàn thông tin cá nhân để có được sự tiện lợi đó. Bằng cách áp dụng những biện pháp bảo mật mà mình đã chia sẻ ở trên, bạn hoàn toàn có thể lướt web miễn phí một cách an tâm hơn. Hãy luôn nhớ rằng, bảo vệ dữ liệu của bạn là trách nhiệm của chính bạn. Chúc bạn có những trải nghiệm internet an toàn và thú vị!
